Co w tym roku odkryli archeolodzy w grodzisku scytyjskim w Chotyńcu w powiecie jarosławskim?

W 2020 roku grupa archeologów z Uniwersytetu Rzeszowskiego kontynuowała prace i badania w Chotyńcu, w powiecie jarosławskim. Są one prowadzone tam od kilku lat. Grodzisko Scytów, osada wyjątkowo wojowniczych ludów, powstało tam u schyłku VII w. p. n. e. Zanim rozpoczęły się tegoroczne badania, nie był jeszcze rozpoznany pełny przebieg obwałowań grodziska.

- W tym roku udało nam się bardzo dobrze zbadać cały przebieg obwałowań na terenie północno-zachodniej części grodziska, to jest w miejscu, w którym był on niejasny. Znamy teraz jego pierwotny kształt i wielkość. Wiemy już też wiele o jego budowie. Była to konstrukcja ziemna z wykorzystaniem słupów drewnianych, które wzmacniały konstrukcję wału

– wyjaśnia prof. dr hab. Sylwester Czopek, archeolog, rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego.

W tym roku archeologom udało się także określić, gdzie znajdował się rodzaj bramy do grodu, która była konstrukcją drewnianą o szerokości około 2,5 metra. - Oprócz tego mamy już na grodzisku wykonane badania geofizyczne, tzw. nieinwazyjne. Dzięki nim wiemy, gdzie należy się spodziewać konstrukcji mieszkalnych i innych obiektów wziemnych. Dwie takie konstrukcje w postaci pozostałości po konstrukcjach półziemiankowych, zostały w tym roku odsłonięte – podkreśla prof. dr hab. Sylwester Czopek.

- Badania w Chotyńcu przesunęły granice świata scytyjskiego około 200 km na północny-zachód. Tym samym Chotyniec jest forpocztą świata scytyjskiego, który znajdował się dalej, na terenie dzisiejszej Ukrainy. Wniosły one wiele do naszej wiedzy o ówczesnym układzie geopolitycznym. Na obecnych ziemiach polskich odnotowywano od dawna pojedyncze znaleziska tzw. scytyjskie, głównie grociki do strzał, które są bardzo typowe dla Scytów, czy ozdoby scytyjskie a nawet ceramikę nawiązującą do kręgu scytyjskiego. Wszystkie odnoszą się do wczesnej epoki żelaza, głównie VI-IV wieku p.n.e. Do tej pory mówiło się, że to są tzw. importy, rzeczy przywiezione z odległych terenów. Teraz ten świat scytyjski już nam się przybliżył, jest w dorzeczu Sanu

– mówi profesor Sylwester Czopek.

Dodatkowym smaczkiem badań, które są tutaj prowadzone od kilku, lat jest fakt, że znaleziono tu najstarsze na ziemiach polskich i w tej części Europy naczynia greckie służące do transportu wina, czyli tzw. amfory. Wino było potrzebne do ceremonialnych uczt i obrzędów w obrębie charakterystycznych obiektów, z których jeden został odkryty i zbadany na terenie grodziska w Chotyńcu. To tzw. zolnik, miejsce kultowo-obrzędowe, powstałe na usypanym lekkim nasypie o średnicy 20 metrów.

- Przedział czasowy istnienia grodziska w Chotyńcu został potwierdzony w tym roku. Pozostałości po konstrukcjach drewnianych wału, dostarczyły sporej ilości materiału przydatnego do datowania radiowęglem. Można mówić, że początki tego grodziska to jest schyłek VII lub początek VI w. p.n.e. Tak jest datowany zestaw najstarszych amfor znalezionych w Chotyńcu, tak są też datowane najstarsze grociki. Natomiast schyłek istnienia tego grodziska przypada na koniec V lub początek IV w p. n. e. Czyli około 200-250 lat grodzisko w Chotyńcu spełniało rolę swoistej strażnicy - bramy Scytii. Forteca, która strzegła dostępu do świata scytyjskiego jednocześnie pozwalała kontrolować duży obszar w dorzeczu Wisły i górnego Dniestru

– mówi prof. dr hab. Sylwester Czopek.

Zobacz też: Lot drona nad Jarosławiem